VADA

Không chỉ trên thế giới mà tại Việt Nam, thị trường tiêu dùng thực phẩm chức năng đang tăng trưởng đột biến. Người dùng sử dụng với. nhiều mục đích khác nhau: Thực phẩm chức năng để giảm cân, làm đẹp tóc, cải thiện làn da, cải thiện sức khoẻ sinh lý, hỗ trợ điều trị bệnh lý,…

Các dạng của thực phẩm chức năng: Viên nén sủi bọt, viên nén, viên nang, viên kẹo dẻo, dạng bột, dạng cốm, dạng nước.

Thực phẩm bổ sung cho VĐV được dùng để hỗ trợ quá trình tập luyện trong nhiều môn thể thao. Một số sản phẩm thường thấy: Đồ uống giàu Protein, Glutamin, Creatine, Acid béo thiết yếu,…

Tại rất nhiều nước, các thực phẩm dinh dưỡng chức năng này không được xem như một sản phẩm thuốc và không cần tuân theo những quy định kiểm soát thuốc mà chỉ phụ thuộc và luật về dinh dưỡng-thực phẩm. Tuy nhiên cũng có nhiều nước lại có quy định kiểm tra những thực phẩm dinh dưỡng chức năng (TPCN) như những sản phẩm thuốc, do vậy ngay trong khi VĐV sử dụng cần hết sức chú ý khai báo khi họ phải đi tập luyện và thi đấu tại nhiều nước khác nhau.

Để bảo vệ quyền của Vận động viên được thi đấu trong môi trường trong sạch, không sử dụng Doping và phù hợp với quy định chung, Tổ chức phòng, chống doping Thế giới (WADA) đã có quy định rất chặt chẽ về các hành vi vi phạm quy định về phòng chống Doping (ADRV; Luật Phòng chống Doping quốc tế 2021, điều 2). Trong các hành vi vi phạm này, đa số là do sử dụng các chất, dẫn chất trong danh mục bị cấm (Prohibited list) với bằng chứng là xuất hiện chất cấm trong mẫu nước tiểu hoặc mẫu máu của Vận động viên.

Các Vận động viên sử dụng các chất bổ sung vì nhiều lý do: chẳng hạn như để hỗ trợ các nhu cầu dinh dưỡng cơ bản, tránh sự thiếu hụt dinh dưỡng, cải thiện hoặc duy trì sức khỏe Nhưng cần phải chú ý rằng:

- Trong danh mục chất cấm của WADA ban hành hiện nay có một số là chất cấm trong thể thao nhưng không cấm với việc sử dụng trong cộng đồng do vậy sản phẩm vẫn được bán công khai trên thị trường. Đây là những nguy cơ rất lớn trong việc VĐV sử dụng các loại TPCN này (tự phát hoặc cố tình) và đưa tới chuyện vi phạm các quy định về phòng chống Doping nếu họ không kiểm tra các thành phần cụ thể trước khi sử dụng theo danh sách bị cấm của WADA (Chan và cộng sự, 2015; Maughan và cộng sự, 2018b; Helle và cộng sự, 2019). Trong nghiên cứu này, 56% ADRV liên quan đến thực phẩm chức năng có chứa chất cấm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chất bị cấm được liệt kê bằng một tên khác với những gì được sử dụng trong danh sách bị cấm.

Theo quy định của Luật Phòng chống Doping quốc tế (WADA Code 2021) thì Vận động viên phải chịu hoàn toàn trách nhiệm với những gì có trong cơ thể mình nên cần thận trọng khi sử dụng chất bổ sung và thực phẩm chức năng để tránh việc vi phạm và có những hậu quả ảnh hưởng tới toàn bộ sự nghiệp thể thao của chính bản thân mình cũng như những mối liên quan khác.